
เมื่อ ‘น้อยกว่า’ กลายเป็น ‘มากกว่า’: 4 วันทำงานกับผลลัพธ์ที่เหนือความคาดหมาย
- 07/06/24
คุณรู้สึกว่าการทำงานวันละ 8 ชั่วโมง 5 วันต่อสัปดาห์ ทำให้คุณหมดแรงและขาดแรงบันดาลใจในการทำงานหรือไม่? คุณไม่ได้เป็นคนเดียวที่รู้สึกเช่นนี้ เพราะงานวิจัยล่าสุดชี้ว่า การทำงาน 4 วันต่อสัปดาห์อาจเป็นคำตอบที่ช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน และยังช่วยสร้างสมดุลที่ดีระหว่างชีวิตการทำงานและชีวิตส่วนตัวให้พนักงานมีความสุขมากยิ่งขึ้น
ผลการศึกษาจากต่างประเทศ
งานวิจัยของ Henley Business School (2019) ได้ศึกษาผลการนำนโยบายสัปดาห์การทำงาน 4 วันไปใช้ในบริษัทต่างๆ ของสหราชอาณาจักร จากการสำรวจพนักงานกว่า 500 คนใน 50 บริษัท พบว่ากว่า 78% รายงานว่ามีความสุขกับการทำงานมากขึ้น 70% มีระดับความเครียดลดลง และ 62% เห็นว่าตนเองสามารถจัดสรรเวลาให้กับชีวิตการทำงานและชีวิตส่วนตัวนั้นง่ายขึ้น สำหรับผลลัพธ์เชิงธุรกิจ บริษัทที่เข้าร่วมโครงการกว่า 64% รายงานการเพิ่มขึ้นของผลิตภาพ โดย 5 ใน 6 บริษัทยืนยันว่าจะดำเนินนโยบายนี้ต่อไปหลังเสร็จสิ้นการทดลอง (Henley Business School, 2019)
ทั้งนี้ ยังมีองค์กรชั้นนำอีกหลายแห่งที่ได้ทดลองนำนโยบายสัปดาห์การทำงานที่สั้นลงไปใช้ เช่น Perpetual Guardian และ Unilever ในนิวซีแลนด์และออสเตรเลีย, Microsoft ในญี่ปุ่น, Atom Bank ในสหราชอาณาจักร, โรงงาน Toyota และโรงพยาบาลในเมือง Gothenburg ประเทศสวีเดน รวมถึงองค์กรภาครัฐอย่าง South Cambridgeshire District Council ในสหราชอาณาจักร และรัฐ Utah ในสหรัฐอเมริกา
ความท้าทายในบริบทไทย
ในช่วงที่มีการแพร่ระบาดของโควิด-19 หลายองค์กรในประเทศไทยเริ่มให้ความสนใจกับการทำงานรูปแบบ 4 วันต่อสัปดาห์มากขึ้น เนื่องจากพนักงานที่ทำงานที่บ้านพบว่าสามารถทำงานได้จากทุกที่ทุกเวลาหากมีการเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตที่ดี บริษัทขนาดใหญ่อย่างเช่น ปตท. และ AIS ได้ทดลองปรับรูปแบบการทำงานใหม่ เช่น การแบ่งพนักงานเป็นทีมสลับกันทำงานที่ออฟฟิศและที่บ้าน หรือการใช้สูตร 60-40 คือทำงานที่ออฟฟิศ 3 วันและทำงานจากที่บ้าน 2 วันต่อสัปดาห์
อย่างไรก็ตาม การทำงาน 4 วันต่อสัปดาห์ในบริบทไทยมีรูปแบบที่หลากหลาย บางองค์กรยังคงกำหนด 40 ชั่วโมงต่อสัปดาห์ แต่บีบให้เข้มข้นขึ้นใน 4 วัน ขณะที่บางแห่งลดเหลือ 32 ชั่วโมง โดยคงค่าแรงเท่าเดิม ซึ่งต้องอาศัยการปรับระบบการทำงานให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น นอกจากนี้ยังมีความท้าทายในการประยุกต์ใช้กับทุกประเภทงาน โดยเฉพาะในภาคการผลิตที่ยังจำเป็นต้องทำงาน 5-6 วันต่อสัปดาห์เพื่อให้ได้ผลผลิตตามเป้าหมาย (ILO, 2018)
ข้อเสนอแนะสำหรับองค์กร
แม้สัปดาห์การทำงาน 4 วันจะมีข้อดีมากมาย แต่ก็มีความท้าทายในการปรับระบบ ผู้บริหารต้องพิจารณาหลายปัจจัย ทั้งลักษณะงาน ความต้องการลูกค้า ความพร้อมด้านเทคโนโลยี ค่าใช้จ่ายที่อาจเพิ่มขึ้น และความยากลำบากสำหรับธุรกิจบางประเภท การปรับเปลี่ยนวันทำงานอาจส่งผลต่อทีมและลูกค้า ทั้งปริมาณงานที่เพิ่มขึ้น ความไม่ต่อเนื่องในการประสานงาน และการปรับตัวของพนักงาน ดังนั้นการสื่อสารและวางแผนที่ดีจึงสำคัญมากในการรับมือกับความท้าทายเหล่านี้ และเพื่อป้องกันไม่ให้ภาระงานในวันทำงานที่เหลือหนักเกินไป
จากการทดลองใช้นโยบายการทำงาน 4 วันในต่างประเทศ พบว่ามีผลดีหลายประการ เช่น
• พนักงานมีความเครียดและความเหนื่อยล้าลดลง
• มีเวลาส่วนตัวและครอบครัวมากขึ้น
• ผลผลิตและรายได้ของธุรกิจเพิ่มขึ้น
• อัตราการลาหยุดและลาออกลดลง
อย่างไรก็ตาม ยังมีข้อกังวลบางประการ เช่น ค่าตอบแทนที่อาจลดลง ความเครียดจากการทำงานหนักขึ้นในแต่ละวัน ความไม่เท่าเทียมระหว่างตำแหน่งงาน และความท้าทายในการบริหารจัดการทีมที่เพิ่มขึ้น
ดังนั้นการนำนโยบายการทำงาน 4 วันมาใช้ในประเทศไทย จึงต้องมีการศึกษาและวางแผนให้รอบคอบ เพื่อให้มั่นใจว่าจะไม่ส่งผลกระทบทางลบต่อผลผลิตและภาพลักษณ์องค์กร รวมทั้งต้องมีนโยบายที่ชัดเจนเกี่ยวกับวันและเวลาทำงาน เพื่อให้เกิดความเป็นธรรมต่อพนักงานทุกคน แม้การทดลองนำระบบนี้มาใช้อาจมีความท้าทาย แต่การเรียนรู้และปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง จะช่วยให้องค์กรสามารถค้นหารูปแบบการทำงานใหม่ที่สร้างสมดุลและตอบโจทย์ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกฝ่ายได้ในที่สุด
โดยสรุป แม้การทำงาน 4 วันต่อสัปดาห์จะมีข้อดีมากมาย ทั้งในแง่ประสิทธิภาพการทำงาน ความพึงพอใจของพนักงาน และสมดุลชีวิตการทำงาน แต่ก็มีหลายปัจจัยที่ต้องพิจารณาอย่างรอบคอบ ทั้งความพร้อมของภาคธุรกิจ ข้อจำกัดด้านเทคโนโลยีและทักษะ วัฒนธรรมองค์กร กฎหมายแรงงาน และการสนับสนุนจากภาครัฐ การเปลี่ยนผ่านสู่รูปแบบการทำงานใหม่นี้จึงต้องอาศัยความร่วมมือจากหลายฝ่าย และอาจต้องใช้เวลาในการปรับตัวและพัฒนารูปแบบที่เหมาะสม
อย่างไรก็ตาม เมื่อพิจารณาถึงประโยชน์ที่จะได้รับในระยะยาวแล้ว ทั้งในแง่ของประสิทธิภาพการทำงาน ความผูกพันของพนักงาน และคุณภาพชีวิตโดยรวม การลงทุนเวลาและความพยายามเพื่อการเปลี่ยนแปลงนี้ก็นับว่าคุ้มค่า และอาจกลายเป็นความได้เปรียบในการแข่งขันสำหรับองค์กรที่สามารถปรับตัวได้อย่างประสบความสำเร็จ
หากองค์กรของท่านสนใจที่จะศึกษาความเป็นไปได้ในการนำนโยบายการทำงาน 4 วันมาทดลองใช้ การขอคำปรึกษาจากผู้เชี่ยวชาญด้านจิตวิทยาอุตสาหกรรมและองค์การ อาจช่วยให้สามารถประเมินสถานการณ์ วางแผน และออกแบบกระบวนการได้อย่างเหมาะสมกับบริบทขององค์กร เพื่อเพิ่มโอกาสความสำเร็จและลดความเสี่ยงจากการเปลี่ยนแปลง หรือยังหากบริบทไม่สามารถเริ่มได้ มาเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานด้วยการลดความเสี่ยงสุขภาพ ขอแนะนำ SAKID application ที่ช่วยวิเคราะห์ความเสี่ยงด้านสุขภาพ และแนะนำภารกิจสุขภาพที่เหมาะกับองค์กรของท่าน ทำให้พนักงานมีสุขภาพที่ดีขึ้นอย่างเห็นผล และยังสนุกกับกิจกรรมด้วย
แหล่งอ้างอิง
4 Day Week Global. (2022). 4 Day Week Global pilot program results. https://4dayweek.com/academic-research.
Autonomy. (2020). The shorter working week: A radical and pragmatic proposal. https://autonomy.work/portfolio/the-shorter-working-week-a-report-from-autonomy-in-collaboration-with-members-of-the-4-day-week-campaign/
Clarke, C., Fletcher, D., & Best, T. (2023). A report on the shorter workweek: Job satisfaction and organisational outcomes. Scoping Review Report. Western Downs Regional Council, Queensland.
International Labour Organization. (2018). Ensuring decent working time for the future. https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/—ed_norm/—relconf/documents/meetingdocument/wcms_618485.pdf
Henley Business School. (2019). Four-day week pays off for UK business. https://assets.henley.ac.uk/v3/fileUploads/Journalists-Regatta-2019-White-Paper-FINAL.pdf
Salika, T. (2022, May 27). For work hours, one size does not fit all. Bangkok Post. https://www.bangkokpost.com/business/general/2320610/for-work-hours-one-size-does-not-fit-al
บทความที่น่าสนใจ

Health talk เริ่มต้นสุขภาพดี ทำได้ทุกวัน
วันที่ 11 กุมภาพันธ์ 2568 SAKID ได้จัดกิจกรรม เริ่มต้น สุขภาพดีทำได้ทุกวัน ให้กับพนักงานบริษัทภิรัชออฟฟิศ โดยนักกำหนดอาหารได้มาร่วมพูดคุยและให้ความรู้เรื่องความเสี่ยงโรคต่างๆ ที่สามารถเจอในวัยทำงานได้ โดยที่เราสามารถปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในชีวิตประจำวันเพื่อลดความเสี่ยงของโรคNCDsและมีสุขภาพที่แข็งแรง เริ่มต้นด้วยทริคการเลือกกินอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการ การลดอาหารที่มีความเสี่ยงต่อโรคไขมัน ทริคการเลือกกินสายบุฟเฟ่ ทริคเลือกกินสายปาร์ตี้

PDCA คืออะไร รู้จักหลักการที่ทำให้งานของคุณมีประสิทธิภาพยิ่งขึ้น
ทำงานแล้วเจอแต่ปัญหาซ้ำ ๆ จนบั่นทอนใจ แก้เท่าไหร่ก็ไม่จบเสียที ลองหันมาใช้ PDCA วิธีบริหารจัดการองค์กรที่ช่วยแก้ปัญหาอย่างตรงจุด แล้ว PDCA หมายถึงอะไรบ้าง?

บูธประชาสัมพันธ์แอพสะกิด ที่การไฟฟ้านครหลวง เขตบางเขน
บูธประชาสัมพันธ์แอพสะกิด ที่การไฟฟ้านครหลวง เขตบางเขน
เมื่อวันที่ 7 กรกฎาคม 2566 Sakid ได้ออกบูธประชาสัมพันธ์แอพสะกิดให้กับการไฟฟ้านครหลวง เขตบางเขน ในกิจกรรม Fun for Fit เพื่อแนะนำการเข้าร่วมโครงการ “MEA เบิร์นเกินร้อย” เปิดศึกการแข่งกันระหว่างทีมเพิ่มการเผาผลาญแคลอรี ด้วยการส่งภารกิจสุขภาพผ่านแอพสะกิด และลุ้นรับของรางวัลในแต่ละเดือน

EAP คือ ? รู้จักกับเครื่องมือสำคัญในการช่วยเหลือสุขภาพใจพนักงานให้ดียิ่งขึ้น
ปัญหาสุขภาพจิตของพนักงานเป็นอีกหนึ่งสิ่งที่องค์กรไม่ควรมองข้าม เครื่องมือสำหรับช่วยเหลือในปัญหาสุขภาพจิตอย่าง EAP จึงเป็นสิ่งสำคัญที่ควรจะมีไว้ในองค์กร

Workshop สายออฟฟิศ
Workshop สายพนักงานออฟฟิศ ที่นั่งทำงานหน้าคอมนานๆ ไม่ลุกไปไหนย่อมมีผลต่อสุขภาพแน่นอน การเสริมความรู้ด้านสุขภาพจากผู้เชี่ยวชาญเป็นกลุ่มเป็นสิ่งที่จำเป็นแก่พนักงานเพื่อที่จะได้มีสุขภาพแข็งแรง

ตรวจสุขภาพประจำปี พนักงาน สร้างกิจกรรม
ตรวจสุขภาพประจำปี สวัสดิการพนักงานบริษัทที่ทำการตรวจกันทุกปี แล้วพนักงานก็จะได้ผลตรวจสุขภาพรายบุคคนกันไป บางคนผลออกมาปกติดี บางคนก็ประสบปัญหาสุขภาพตามอายุและพฤติกรรมแบบกลุ่มกัน ไม่ว่าจะทางร่างกายและทางจิตใจ ซึ่งพนักงานแต่ละคนก็จะมีวิธีการดูแลตัวเองต่างกันไป ถ้าในบริษัทเจอปัญหาสุขภาพของพนักงานหลายคน หรือเจอปัญหาเสี่ยงโรคสุขภาพแบบกลุ่ม ทำให้มีการ ลาป่วย งานนี้จึงมาตกอยู่ที่ HR ที่จะต้องมาดูแลพนักงานหลายสิบหรือร้อยคน เพื่อให้บริษัทได้มีพนักงานที่สุขภาพร่างกายที่แข็งแรง การมีผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางสามารถช่วยให้ความรู้แบบกลุ่ม ซึ่งสามารถประหยัดเวลา และ ให้พนักงานมีความรู้ความเข้าใจการดูแลตัวเองเพิ่มขึ้น